Οι περισσότεροι άνθρωποι συσχετίζουν τους ιούς με κοινές ασθένειες όπως η γρίπη ή το κρυολόγημα, αλλά ορισμένοι ιοί συνδέονται με τον καρκίνο. Παγκοσμίως, περίπου το 15% όλων των καρκίνων αποδίδονται σε μολυσματικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των ιών. Συγκεκριμένα, ο ιός της ηπατίτιδας Β (HBV) και ο ιός της ηπατίτιδας C (HCV) μπορούν να οδηγήσουν σε καρκίνο του ήπατος, ιδιαίτερα σε άτομα με χρόνιες λοιμώξεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι πεθαίνουν από καρκίνο του ήπατος κάθε χρόνο, υπογραμμίζοντας τη σοβαρότητα της νόσου.

Οι ιοί μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η αλλαγή του κυτταρικού DNA ή η καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος. Για παράδειγμα, ο HBV και ο HCV μεταδίδονται κυρίως μέσω μη προστατευμένου σεξ, κοινής χρήσης βελονών ή μολυσμένων μεταγγίσεων αίματος. Τα συμπτώματα των λοιμώξεων μπορεί να ποικίλλουν, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν κόπωση, ίκτερο και κοιλιακό άλγος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα άτομα μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικά μέχρι να αναπτυχθεί καρκίνος.

Άλλοι ογκογόνοι ιοί περιλαμβάνουν τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ο οποίος συνδέεται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και άλλους καρκίνους των γεννητικών οργάνων, και τον ιό Epstein-Barr (EBV), που σχετίζεται με λεμφώματα και ρινοφαρυγγικό καρκίνωμα. Ο ιός του έρπητα που σχετίζεται με το σάρκωμα Kaposi (KSHV) είναι γνωστός για την πρόκληση σαρκώματος Kaposi, ιδιαίτερα σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα.

Η ανίχνευση αυτών των ιών συχνά περιλαμβάνει εξετάσεις αίματος που εντοπίζουν συγκεκριμένους βιοδείκτες. Για παράδειγμα, οι εξετάσεις HPV και οι εξετάσεις ηπατικής λειτουργίας βοηθούν στην έγκαιρη διάγνωση. Τα εμβόλια είναι διαθέσιμα για ορισμένους ιούς, όπως ο HBV και ο HPV, μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου. Τα προληπτικά μέτρα περιλαμβάνουν την άσκηση ασφαλούς σεξ, την αποφυγή κοινής χρήσης βελονών και τη διατήρηση ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος.

Ενώ δεν θα αναπτύξουν καρκίνο όλοι όσοι έχουν μολυνθεί από ογκογόνους ιούς, η ευαισθητοποίηση είναι ζωτικής σημασίας. Η κατανόηση των συνδέσεων μεταξύ των ιών και του καρκίνου μπορεί να οδηγήσει σε προληπτικές στρατηγικές πρόληψης, ενισχύοντας τη δημόσια υγεία. Οι τακτικοί έλεγχοι, οι εμβολιασμοί και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να μειώσουν σημαντικά τους κινδύνους καρκίνου που σχετίζονται με τις ιογενείς λοιμώξεις, σώζοντας τελικά ζωές.